این روزها اینترنت برای همه ما یک چیز عادی شده است و بیشتر آدم‌ها نمی‌تواند تصور کنند که زندگی بدون اینترنت چه شکلی خواهد بود. شاید روزهایی را به یاد بیاورید که با تلفن همراه خود سعی می‌کردید برای کاری ضروری به اینترنت متصل شوید. دیتای موبایل را روشن می‌کردید، کلی از این طرف به آن طرف جابجا می‌شدید تا بالاخره یک حرف E در بالای صفحه نمایش موبالیتان ظاهر شود.
با این نقشی که اینترنت در این روزهای زندگی ما پیدا کرده، آیا تا به حال شده که فکر کنید واقعاً اینترنت چطور کار می‌کند؟ اینترنت به زبان ساده چیست و مثلاً وقتی یک ایمیل یا پیام از پیام‌رسان محبوبتان ارسال می‌کنید چطور به طرف مقابلتان می‌رسد؟ این سؤال خیلی‌هاست و به همین خاطر تصمیم گرفتیم در این مقاله بگوییم که اینترنت به زبان ساده چیست؟ امیدواریم بتوانیم به صورت مختصر و مفید و بدون وارد شدن به جزییات دقیق فنی اینترنت را به زبان ساده برای شما توضیح دهیم.
اینترنت چیست؟
برای اینکه موضوع را ساده‌تر کنیم، باز کردن صفحه یک وبسایت را در نظر می‌گیریم که یکی از پر تکرارترین فعالیت‌های اینترنت محسوب می‌شود. شما با استفاده از یک مرورگر آدرس یک وبسایت را در نوار آدرس مرورگر تایپ می‌کنید و چند ثانیه بعد از زدن دکمه اینتر، بدون اینکه متوجه شوید چه اتفاقات پشت پرده‌ای در جریان است، اینترنت به سادگی صفحه مورد نظر شما را در مرورگر بارگزاری می‌کند.
خب حالا با سناریوی زیر ببینیم اینترنت به زبان ساده چطور کار می‌کند.
همیشه با شبیه‌سازی می‌توانیم مفاهیم پیچیده را ساده‌تر درک کنیم. شکل زیر را خوب نگاه کنید.
اینترنت به زبان ساده تعداد زیادی کامپیوتر است که به نوعی در یک شبکه قرار گرفته‌اند. اسم برخی از این کامپیوترها وب‌سرور است که کامپیوترهای ویژه‌ای حاوی محتواهایی مثل متن، عکس و ویدئو وب‌سایت‌های مورد علاقه ما هستند. و بعضی از کامپیوترهای دیگر صرفاً مشتری یا کلاینت این محتواها محسوب می‌شوند مثل لپ‌تاپ‌ها، موبایل‌ها، تبلت‌ها و کامپیوترهای شخصی ما.
حالا بیایید تصور کنید که این وب‌سرورها ساختمان‌های بلند نقاشی من هستند. این ساختمان‌های بلند با بزرگراهها و آزادراه‌ها با یکدیگر ارتباط دارند. شبکه این جاده‌ها و بزرگراهها (که در دنیای واقعی از کابل‌های شبکه و فیبرهای نوری ساخته شده‌اند) می‌توانند به عنوان اینترنت در نظر گرفته شوند. و چیزی را که در این مسیر در حرکت است داده می‌گوییم. مثل دنیای واقعی که هر ساختمان یک کد پستی منحصر به فرد دارد، هر کدام از وب‌سرورهای ما (که محتوای وب‌سایت‌های محبوب ما مثل گوگل یا توییتر یا … را نمایش می‌دهند) هم آدرسی دارند به نام آدرس IP.
حالا ممکن است بپرسید «پس ما چی؟». ما چطور به اینترنت متصل می‌شویم؟ اینجا جاییست که شرکت‌های ارائه دهنده خدمات اینترنت یا ISPها سروکله‌شان پیدا می‌شود. می‌توان تصور کرد که این شرکت‌ها ساختمان‌های ویژه‌ای هستند که به کلاینت‌ها اجازه می‌دهند به این جاده‌ها و بزرگراهها اتصال داشته باشند. به همین شکل می‌توان تصور کرد که کامپیوترها و موبایل‌ها و … ما مثل خانه‌های کوچکی هستند که به این ساختمان‌های ویژه وصل‌اند. و وقتی خانه شما به این ساختمان‌ها وصل باشد، می‌توانید وارد دنیای هیجان انگیز اینترنت شوید.
خب؛ بالاخره اینترنت به زبان ساده چطور کار می‌کند؟
حالا که یک درک کلی از معماری اینترنت پیدا کردیم، وقت آن است که ببینیم دقیقاً اینترنت به زبان ساده به چه صورت کار می‌کند. اینجا جاییست که مرورگر شما وارد صحنه می‌شود.
مرورگر شما چیزی است که ما به آن «اپلیکیشن کلاینت» می‌گوییم. یعنی اینکه برنامه‌ای است که درخواست شما را به سمت وب‌سرور مورد نظر شما می‌فرستد و داده‌هایی که وب سرور در پاسخ برمی‌گردانند را نمایش می‌دهد. برای توضیح بهتر، بعضی مراحل فرض کنید درخواستی به سمت وبسایت google.com ارسال می کنید. بعضی مراحل این درخواست به صورت زیر است:
- اگر یادتان باشد گفتیم هر وب‌سرور یک IP منحصر به فرد دارد. یکی ازIP های گوگل ۲۱۶.۵۸.۲۰۷.۷۸ است.
- وقتی شما آدرس «https://google.com» را در مرورگر خود تایپ می‌کنید، مرورگر یک جورهایی متوجه می‌شود که این آدرس یا URL درواقع همان آی‌پی ۲۱۶.۵۸.۲۰۷.۷۸ است. کاری که مرورگر می‌کند درواقع این است که با DNS ( سرویس نام دامنه) تماس گرفته و از او آدرس IP گوگل را می‌پرسد. کار DNS مثل یک دفتر تلفن است.
- وقتی آدرس IP مشخص شد، مرورگر سعی می‌کند یک اتصال سوکت با وب‌سرور برقرار کند. بدون این که بخواهیم وارد جزییات شویم می‌توان تصور کرد که شما اول به آن ساختمان‌های بلند که نقش وب‌سرور را بازی می‌کنند تماس می‌گیرید تا ببینید آیا کسی هست که جواب شما را بدهد و ساختمان بسته یا تعطیل نیست؟ اگر کسی جواب شما را داد، متوجه می‌شوید که ساختمان باز است و به آن متصل می‌شوید.
- حالا که مرورگر شما و وب‌سرور یک اتصال باز با هم دارند، درخواست شما می‌تواند برای جست‌وجوی یک موضوع به گوگل ارسال شود. اما قبل از اینکه درخواست شما بتواند ارسال شود، باید از یک سری قواعد و قوانین پیروی کند، که مشخص می‌کنند شکل و فرمت یک درخواست به چه شکلی باشد. این مجموعه قوانین با نام پروتکل TCP/IP و یا HTTP شناخته می‌شوند.
- می‌توان این‌طور تصور کرد که برای اینکه بتوانید در بزرگراهها و آزادراه‌های اینترنت سفر کنید هر درخواست مرورگر شما و هر پاسخ وب‌سرور باید در بسته‌ها یا پاکت‌های کوچک‌تر داده تقسیم شوند. می‌توانید درخواست اصلی خود را ( که درواقع داده‌هایی از نوع صفر و یک هستند) مانند یک تصویر پازل شده در نظر بگیرید. هر قطعه این پازل همان بسته‌های داده هستند. هر قطعه می‌داند که باید به چه آدرس IP ای برسد و اینکه بعد از اینکه به مقصد رسید، چطور باید به صورت صحیح کنار هم قرار بگیرند که پازل اصلی شکل بگیرد.
- خب برگردیم به مثال ارسال درخواست به گوگل. درخواست ما به تکه‌های پکت تقسیم شده و وارد جاده‌های اینترنت می شود. چطور می‌داند کجا برود؟ با همان دانستن آدرس IP مقصد. در طی مسیر، مسیریاب‌هایی وجود دارد که ما به آن‌ها روتر یا سوییچ می‌گوییم ( تجهیزات مشابه دیگری نیز ممکن است وجود داشته باشد). این مسیریاب‌ها مثل مامور ترافیک هستند و به هرکدام از بسته ها می‌گویند که از کدام مسیر باید بروند تا به IP مقصد برسند.
- وقتی بسته‌ها به وب‌سرور رسیدند و کنار هم قرار گرفتند، وب سرور و موتورجست و جوی گوگل موضوع مورد نظر را جست‌وجو کرده و آن را می‌یابند. وب‌سرور نیز پاسخ را قطعه قطعه کرده و آن را به مرورگر شما برمی‌گرداند.
- بالاخره وقتی پاسخ به مرورگر شما به صورت بسته‌های جداگانه می‌رسد و این بسته‌ها کنار هم قرار می گیرند، مرورگر با استفاده از HTML، CSS، جاوااسکریپت و تصاویر این داده‌ها را نمایش داده و شما به صورت جادویی نتیجه جست‌وجوی گوگل را در مانیتور یا صفحه نمایش خود می بینید.
به صورت خلاصه اینترنت به زبان ساده می‌تواند شامل عملیات و مراحلی مشابه بالا باشد. در این مثال ما از ساز و کار وب‌سرور استفاده کردیم اما تمام موارد دیگر از جمله فعالیت در شبکه‌های اجتماعی، دیدن ویدئو، ایمیل، بازی‌های اینترنتی و … همه از قوانین یکسان و مراحل مشابه بالا تبعیت می‌کنند. یک سروری وجود دارد که وظیفه دارد تا به درخواست مشتری‌ها یا کلاینت‌ها پاسخ دهد. این توضیح ساده می‌تواند باعث شود که یک درک کلی از اینترنت و شبکه اطلاعات داشته باشیم و متوجه شویم که اینترنت به زبان ساده چطور کار می‌کند و پشت صحنه چه کارهایی انجام می‌شود.
این مقاله با نگاه به این لینک نوشته شده و یک ترجمه آزاد از آن است.